Cây Cỏ Xước hay còn gọi là cây Ngưu tất, Hoài ngưu tất, Nam ngưu tất. Tên khoa học là Achyranthes aspera L., thuộc họ rau Dền Amaranthaceae.
Cỏ xước vị thuốc quý là cây thân thảo sống hằng năm, cao khoảng 1 m. Rễ Cỏ Xước dài từ 10-15 cm, cong queo, bé dần từ cổ rễ đến chóp rễ. Lá mọc đối xứng, bờ mép lượn sóng. Hoa mọc nhiều thành bông dài từ 20-30 cm ở ngọn cây. Quả nang có lá bắc tồn tại thành gai nhọn, hạt có hình trứng dài.
Phân bố
Cỏ xước vị thuốc quý là cây thuốc Nam mọc ở nhiều nơi từ Bắc vào Nam. Cây ra hoa vào mùa hè, thu. Tính vị và tác dụng của cây Cỏ Xước
Cỏ Xước có thể dùng toàn thân nhưng chủ yếu vẫn là rễ. Theo Đông y, cây Cỏ xước vị thuốc quý có tính mát, vị đắng, chua, có tác dụng: - Thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, mạnh gân cốt, chống viêm, bổ gan.
- Tiêu viêm, trừ thấp, hoạt huyết, tiêu ứ
- Điều trị đau thần kinh tọa, đau nhức xương khớp, phong thấp.
- Điều trị các bệnh về xương khớp như viêm đa khớp dạng thấp, thoát vị đĩa đệm.
Ngoài ra, Cỏ Xước còn được dùng để trị cảm mạo, sổ mũi, phát sốt, tiểu rắt, tiểu buốt; đau bụng kinh, viêm thận, sỏi tiết niệu; viêm phế quản, cao huyết áp.
Những bài thuốc từ cây Cỏ xước vị thuốc quý
Bài thuốc trị phong thấp, viêm khớp, sưng đau khớp:
Cỏ Xước 40g, Thổ Phục Linh 20g, Hy Thiêm 30g, Cỏ Mực 20g, Ngải Cứu 12g; Ké Đầu Ngựa 12g. Đem sắc lấy nước uống trong ngày, ngày 2 bát nướcRễ Cỏ Xước
Bài thuốc hỗ trợ điều trị thoát vị đĩa đệm:
Cỏ Xước; cây Chìa Vôi; Dền Gai; Cỏ Ngươi; Lá Lốt; Tầm Gửi mỗi loại 30g. Đem các vị thuốc trên phơi khô rồi sắc lấy nước uống hằng ngày. Điều trị thoát vị đĩa đệm bằng cách đắp lá
Muối; Cỏ Xước; lá cây Chìa Vôi. Đem lá cây Chìa Vôi trộn với muối rồi giã nhỏ cho vào túi mỏng hoặc cho vào mảnh vải đắp lên vùng bị thoát vị.
Bài thuốc trị viêm đa khớp dạng thấp:
Cỏ Xước 20g; Dây Đau Xương, Tang Ký Sinh mỗi loại 16g; Đương Quy, Đẳng Sâm, Bạch Thược, Độc Hoạt, Thục Địa, Tục Đoạn, Tần Giao mỗi loại 12g ; Xuyên Khung, Quế Chi mỗi loại 8g, Cam Thảo Tế Tân mỗi loại 6 gam.
Cách dùng; Đem Cỏ Xước tẩm rượu và sao qua rồi cho các vị thuốc khác và sắc cùng Cỏ Xước. Sau khi sắc xong, chắt lấy nước uống 3 lần/ngày. Uống liên tục trong 10 ngày để bài thuốc mang lại hiệu quả.
==>> Xem Thêm:Đinh Lăng Vị Thuốc Quý Chữa Tê Thấp Đau Lưng, Bồi Bổ Khí Huyết